Lichaamsgerichte coaching: wat is het en wanneer werkt het?

Coaching wordt vaak geassocieerd met praten. Reflecteren, analyseren, inzichten krijgen. En dat is waardevol. Maar soms kom je daarmee niet verder. Je hebt al zoveel inzicht, maar je blijft gespannen. Je hebt al begrepen waar het vandaan komt, maar het verandert niks. Dan ligt de sleutel niet in meer praten, maar in dieper voelen. Dat is waar lichaamsgerichte coaching begint. Je lichaam liegt niet en geeft voortdurend signalen af over je grenzen, je energie, je veiligheid, je verlangens. Maar we zijn vaak zo gewend om in ons hoofd te leven, dat we die signalen negeren of ze simpelweg niet opmerken.

Lichaamsgerichte coaching helpt je weer contact te maken met je lijf. Niet zweverig, maar juist heel concreet. Door lichaam en geest weer op elkaar af te stemmen, kom je dichter bij je gevoel, je grenzen en je innerlijke richting. Het is een vorm van begeleiding waarin je leert luisteren naar de wijsheid van je lijf via verschillende ingangen: ademhaling, spanning en ontspanning, lichaamsbewustzijn, aandacht voor aanraking en ruimte, reflectie op wat je fysiek ervaart. Het doel is bewustwording: verkennen, herkennen en erkennen van wat er in jou gebeurt, fysiek, emotioneel, relationeel en mentaal. In de opleiding die ik volgde tot lichaamsgericht coach en therapeut stond dit centraal: het lichaam is de bron.

Lichaamsgerichte coaching werkt goed als je veel in je hoofd zit en weinig rust ervaart, moeite hebt met grenzen voelen en aangeven, steeds maar doorgaat ook als je lijf nee zegt, overprikkeld, vermoeid of snel uit balans bent, niet meer goed weet wat je voelt of wilt. Het werkt vooral bij mensen die al veel geprobeerd hebben: praten, plannen, zelfhulp, maar merken dat er nog iets mist. In mijn praktijk zie ik regelmatig dat verandering pas echt op gang komt zodra het lichaam wordt betrokken in het proces. Veel mensen hebben al gepraat, nagedacht en geanalyseerd. Ze weten precies waar het wringt, maar voelen het niet echt. Pas wanneer ze met aandacht in hun lichaam aanwezig zijn, worden signalen zichtbaar waar ze eerder aan voorbijgingen.

Een muzikant met podiumstress leerde via ademhalingstechnieken en lichaamsgerichte ontspanning zijn zenuwstelsel tot rust te brengen. Niet door mentale herhaling, maar door letterlijk te voelen wanneer zijn lichaam overging in spanning en daarop te reageren. Een creatieve ondernemer ontdekte dat hij onbewust zijn adem inhield tijdens periodes van stress. Door gerichte oefeningen kreeg hij inzicht in hoe zijn lichaam reageerde op druk, nog voordat zijn hoofd het doorhad. Daardoor kon hij zijn gedrag aanpassen zonder zichzelf te forceren. Dit soort patronen zie ik vaak bij mensen die veel in hun hoofd zitten. Ze willen het begrijpen en oplossen, maar missen de ingang. Door het lichaam serieus te nemen, komt er iets fundamenteels in beweging.

In lichaamsgerichte coaching werken we op meerdere gebieden tegelijk: lichamelijk door te voelen wat er fysiek speelt in spanning, adem, signalen. Emotioneel door te onderzoeken welke gevoelens aanwezig zijn en waar in je lijf. Relationeel door te kijken wat er gebeurt in contact met anderen. Cognitief door te verkennen welke overtuigingen je gedrag sturen. Spiritueel door te ontdekken wat je drijft en betekenis geeft. Niet elk traject raakt al deze lagen, maar het lichaam is altijd het uitgangspunt. Je hoeft het niet te begrijpen om het te voelen, en dat is vaak precies wat er nodig is.

Elke sessie is anders, maar veel gebruikte werkvormen zijn ademhalingsoefeningen, waarnemen van spanning of ontspanning, oefeningen op het gebied van ruimte en grenzen, gerichte aandacht op fysieke gewaarwordingen, reflectie op wat er in het moment gebeurt. Daarbij stel ik vragen die je terugbrengen naar je lijf: waar merk je dat, hoe voelt dat voor jou, wat doet het met je als je dit zegt, wat gebeurt er in je ademhaling? De kracht zit niet in het antwoord, maar in het leren luisteren naar je lichaam, je signalen en je werkelijke behoefte.

Praten blijft belangrijk, maar bij veel mensen is het hoofd al overactief. Daar zit vaak niet het probleem, daar zit de overbelasting. Lichaamsgerichte coaching draait om regulatie, aanwezigheid, afstemming. Je leert wat je lijf al lang wist, maar wat je nooit hebt leren vertalen. In plaats van jezelf af te vragen waarom je altijd moe bent, ontdek je hoe je voortdurend op spanning loopt. In plaats van nog een stappenplan te maken voor meer rust, voel je wanneer je lijf rust nodig heeft en hoe je daarop kunt reageren.

In mijn aanpak, CBM Coaching, combineer ik lichaamsgericht werk met bewustzijnstraining en mentale helderheid. Bij het lichaam gaat het om luisteren naar signalen, spanning herkennen, adem gebruiken. Bij bewustzijn om patronen zien, emoties erkennen, automatische reacties doorbreken. Bij mind om helderder denken, rustiger reageren, keuzes maken vanuit afstemming. Deze methode is ontstaan vanuit mijn eigen ervaring: het vastlopen, de zoektocht, de opleidingen en het werken met honderden creatieve breinen. Het is geen trucje, maar een manier van werken die ruimte laat voor wie jij bent.

Elke ervaring is anders, maar veel mensen merken meer rust in hoofd en lijf, betere slaap en herstel, heldere grenzen, minder twijfel of overdenken, meer energie en focus, grotere stevigheid in contact met anderen. Geen grote beloftes, wel merkbare verschuiving. Niet alles oplossen, maar leren dragen, reguleren en bewegen. Veel mensen twijfelen of dit iets voor hen is. Ze denken dat ze eerst beter moeten voelen, meer ervaring moeten hebben of meer in hun lijf moeten zitten. Maar dat is nergens voor nodig. Je hoeft alleen nieuwsgierig te zijn naar wat er nog meer mogelijk is dan alleen maar nadenken. En als dat zo is, dan ben je welkom voor sessies in Den Haag of online, met een vrijblijvende kennismaking als je wilt.